Αν ο κόσμος υιοθετούσε τους κανόνες πολέμου του Ισραήλ, θα οδηγούνταν σε παγκόσμια καταστροφή
HAARETZ – 20 Ιουνίου 2025
Ισραηλινή επιδρομή ανατολικά της συνοικίας Τούφα στην ανατολική πόλη της Γάζας την Τετάρτη. Πίστωση: Bashar Taleb/AFP
Καθώς βρίσκω καταφύγιο από μια ιρανική πυραυλική επιδρομή σε ένα υπόγειο πάρκινγκ, κάθομαι και σκέφτομαι πώς τα χρόνια της ζωής μου σπαταλούνται στους πολέμους του Ισραήλ – πολέμους που δεν έχουν καμία σχέση με εμένα. Αναρωτιέμαι εάν οι προκλήσεις του Ισραήλ, οι απερίσκεπτες επιθέσεις του, θα φέρουν μια μέρα το τέλος μου. Αυτή θα ήταν μια θλιβερή ειρωνεία.
Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ εγκατέλειψε το δόγμα της αποτροπής – κάποτε γνωστό ως «Σιδερένιο Τείχος» – για κάτι πολύ πιο επικίνδυνο: μια νοοτροπία καταστροφής και εξόντωσης.
Ίσως αυτή η παρόρμηση να ήταν πάντα εκεί, θαμμένη κάτω από την επιφάνεια, αλλά τώρα είναι στο φως και ρητά δηλωμένη. Δεν πρόκειται απλώς για μια τακτική μετατόπιση, αλλά για έναν βαθύ μετασχηματισμό της συνείδησης, της κοσμοθεωρίας, ίσως ακόμη και μιας συλλογικής ψυχής που είναι τραυματισμένη και σημαδεμένη.
Σε ποιο σημείο το Ισραήλ σταμάτησε να μιλάει για περιορισμό και αποτροπή και άρχισε να μιλάει αντί για εξάλειψη; Πότε στόχος έπαψε να είναι η ασφάλεια και έγινε, αντ’ αυτού, η εξάλειψη του άλλου – της ύπαρξής του, των θεσμών του, ακόμη και του δικαιώματός του να υπάρχει ως εχθρός;
Σύμφωνα με αυτή τη λογική, οτιδήποτε προσβάλλει το ισραηλινό μάτι – είτε πρόκειται για τηλεοπτικό σταθμό , είτε για πανεπιστήμιο, είτε για κατοικημένη περιοχή είτε για βενζινάδικο – γίνεται νόμιμος στόχος καταστροφής. Έτσι βομβαρδίστηκαν τα πανεπιστήμια στη Γάζα και την Τεχεράνη, έτσι σκοτώθηκαν επιστήμονες, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες και συγγραφείς. Το Ισραήλ δεν περιορίζεται πλέον σε στρατιωτικούς στόχους. Καταστρέφει τις ίδιες τις συνθήκες που συντηρούν τη ζωή και τη δυνατότητα ανοικοδόμησης.
Όλα αυτά γίνονται στο όνομα της «αυτοάμυνας». Αλλά αυτό δεν είναι πλέον μια απάντηση σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη απειλή, αλλά μια επίθεση που καθοδηγείται από μια απεριόριστη κοσμοθεωρία – μια κοσμοθεωρία που στερείται ηθικών, νομικών ή ακόμη και ρεαλιστικών ορίων. Το Ισραήλ επιδιώκει να είναι η μόνη κυρίαρχη δύναμη στη Μέση Ανατολή. Και αν το διεθνές δίκαιο εξακολουθεί να έχει κάποιο πραγματικό βάρος, το Ισραήλ το παραβιάζει επανειλημμένα στη Γάζα , τον Λίβανο, τη Συρία και το Ιράν. Σε τέτοιο βαθμό που, με κάθε χτύπημα, πριονίζει το ίδιο το κλαδί στο οποίο στηρίζεται η ιδέα του διεθνούς δικαίου.
Ακτιβιστές παρουσιάζουν θεατρική παράσταση κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας κατά του Ισραήλ και υπέρ των Παλαιστινίων στη Γάζα, έξω από την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Τζακάρτα της Ινδονησίας, την Πέμπτη. Πίστωση: Ajeng Dinar Ulfiana/ REUTERS
Το Ισραήλ διεκδικεί το δικαίωμα να παραβιάζει, να χτυπά και να βομβαρδίζει – επανειλημμένα – ακόμη και ό,τι δεν αποτελεί πλέον άμεση απειλή. Η συνεχιζόμενη καταστροφή της Γάζας υπογραμμίζει μόνο αυτό το μήνυμα. Όλα αυτά θέτουν ένα επικίνδυνο προηγούμενο με εκτεταμένες επιπτώσεις: Τι θα νιώσουν άλλα έθνη ότι δικαιούνται να κάνουν στους πολέμους τους; Πού είναι η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σ’ αυτό που επιτρέπεται και σ’ αυτό που δεν επιτρέπεται; Και τι συμβαίνει όταν άλλα κράτη υιοθετήσουν την ίδια ισραηλινή λογική απέναντι στους εχθρούς τους; Καταστροφή.
Τι γίνεται με τους ίδιους τους Ισραηλινούς; Από την ίδρυσή του, και ακόμη περισσότερο από τις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ έχει καλλιεργήσει μια εθνική ψυχή στην οποία η εβραϊκή επιβίωση φαίνεται να βασίζεται στην καταστροφή του άλλου. Τι θα έκαναν οι Ισραηλινοί εάν άλλες χώρες έπαιρναν τις ίδιες ελευθερίες που παίρνει το Ισραήλ για τον εαυτό του; Η γλώσσα, οι δηλώσεις, ο τόνος των πολιτικών, των δημοσιογράφων και των πολιτών αποκαλύπτουν την ίδια αλήθεια: δεν υπάρχει θεραπεία. Οι Ισραηλινοί είναι τυφλοί, αιχμάλωτοι και υποκινούμενοι.
Και ίσως το πιο τρομακτικό είναι ότι αυτή η λογική δεν φαίνεται πλέον ακραία, αλλά έχει γίνει ο κανόνας· ότι η ισραηλινή κοινωνία, με τους θεσμούς της, τους συμβούλους, τους δημοσιογράφους, τους γονείς και τα παιδιά της, έχει μάθει να σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο. Η ίδια η γλώσσα έχει αλλάξει και τα παιδιά του Ισραήλ θα μεγαλώσουν βυθισμένα σε αυτήν, χωρίς να γνωρίζουν ότι υπάρχει ένας άλλος δρόμος.
Οι κανόνες που εδραιώνει το Ισραήλ μέσω της επιθετικής στρατιωτικής συμπεριφοράς του θα συγκλονίζουν όχι μόνο την περιοχή αλλά ολόκληρο τον κόσμο για πολλά χρόνια ακόμη.