Η Δύναμη της Θετικής Σκέψης: Πώς να Αντιμετωπίσεις τις Δυσκολίες με Ελπίδα και Δύναμη
Οι θετικές σκέψεις αποτελούν έναν από τους βασικότερους παράγοντες για τη βελτίωση της ψυχικής μας υγείας. Συχνά, όμως, παρεξηγούνται. Πολλοί φοβούνται ότι αν εστιάσουν στο θετικό, θα αγνοήσουν ή θα καταπιέσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν – σαν να τα κρύβουν κάτω από το χαλί. Αυτή η αντίληψη είναι λανθασμένη. Η θετική σκέψη δεν σημαίνει άρνηση της πραγματικότητας, ούτε ψεύτικη αισιοδοξία. Αντιθέτως, πρόκειται για μια νοοτροπία και στάση ζωής που μας ενδυναμώνει να πιστεύουμε ότι έχουμε τη δύναμη να ξεπεράσουμε τις προκλήσεις που παρουσιάζονται στην πορεία μας.
Η θετική σκέψη δεν είναι αφέλεια. Δεν είναι ένας τρόπος να δικαιολογούμε τις δύσκολες καταστάσεις, να τις ωραιοποιούμε ή να δημιουργούμε μια επίπλαστη θετικότητα. Αντίθετα, η θετική σκέψη μας ενθαρρύνει να δεχθούμε τη δύσκολη πραγματικότητα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, χωρίς να καταρρέουμε μπροστά τους. Δεν είναι η απόρριψη του πόνου ή της κούρασης – είναι η πίστη ότι, ακόμα και μέσα στη θύελλα, μπορούμε να σταθούμε όρθιοι.
Για παράδειγμα, σκέφτεσαι να αναρριχηθείς στο Έβερεστ! Η θετική σκέψη δεν σημαίνει πως αγνοείς το ψύχος, τις καταιγίδες ή τις επικίνδυνες συνθήκες που θα συναντήσεις στην πορεία. Σημαίνει, όμως, ότι πιστεύεις στην προετοιμασία και την ικανότητά σου να ανέβεις (ή να κατέβεις!) και να καταφέρεις το ακατόρθωτο, παρά τις δυσκολίες. Αυτό δημιουργεί μια νοοτροπία δύναμης, αντοχής, και ψυχικής ευλιγισίας που ενδυναμώνει τη θέληση να συνεχίσουμε να προχωράμε, παρά τα εμπόδια.
Η θετική σκέψη δεν σημαίνει ότι κλείνουμε τα μάτια στις δυσκολίες ή ότι τις αγνοούμε. Αντιθέτως, σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε τη δυσκολία, αλλά πιστεύουμε ότι έχουμε τα εργαλεία και τις ικανότητες για να τη διαχειριστούμε. Αυτό που κάνει τη θετική σκέψη τόσο ισχυρή είναι ότι μας επιτρέπει να δούμε τα προβλήματα όχι ως απειλές, αλλά ως πεδία ανάπτυξης και εξέλιξης. Και αυτή η αλλαγή στην αντίληψη κάνει όλη τη διαφορά στην καθημερινότητά μας.
Για να είμαστε ψυχικά υγιείς, πρέπει πρώτα να αποδεχτούμε την πραγματικότητα όπως είναι. Αν προσποιούμαστε ότι ένα πρόβλημα δεν υπάρχει ή το αποφεύγουμε, βλάπτουμε τον εαυτό μας, διότι δεν δίνουμε προσοχή στις πραγματικές ανάγκες και συναισθήματά μας. Αντίθετα, όταν αποδεχόμαστε την πραγματικότητα και ενσωματώνουμε τη θετική σκέψη, δυναμώνουμε την πίστη μας στις δυνάμεις μας και αυξάνουμε την ψυχική μας αντοχή.
Ένα από τα πεδία όπου αυτή η στάση έχει τεράστια σημασία είναι η ακαδημαϊκή ζωή. Φαντάσου να βρίσκεσαι μπροστά σε δύσκολες εξετάσεις. Ξέρεις ότι είναι απαιτητικές – και αυτό δεν μπορείς να το αρνηθείς. Μπορείς, όμως, να επιλέξεις να εστιάσεις στην προσπάθεια, στην προετοιμασία, στην επιμονή. Και να πιστέψεις ότι, δουλεύοντας με συνέπεια, μπορείς να πετύχεις. Αυτή η πίστη σε κινητοποιεί και σε κρατά ενεργό, ακόμη κι όταν νιώθεις κουρασμένος ή απογοητευμένος.
Τι ωραίος και απελευθερωτικός τρόπος να σκέφτεται κανείς! Η θετική σκέψη δεν μας ζητά να είμαστε πάντα καλά, ούτε να αγνοούμε τον πόνο. Δεν πρόκειται για μια γραμμική πορεία χωρίς ανατροπές. Η πορεία αυτή περιλαμβάνει και δύσκολες στιγμές, αμφιβολίες και στιγμές αποτυχίας. Αν ανέβαινα το Έβερεστ, σίγουρα θα ένιωθα εξάντληση, θα κρύωνα, θα γκρίνιαζα, θα παραπονιόμουν! Δε θα μπορούσα να προσποιηθώ ότι δεν είναι δύσκολο! Όμως, η θετική σκέψη μας επιτρέπει να αναγνωρίζουμε ότι αυτές οι στιγμές δεν είναι το τέλος του δρόμου.
Ακόμα και όταν βρίσκεσαι αντιμέτωπος με δυσκολίες, η θετική σκέψη σου επιτρέπει να εστιάσεις στις λύσεις και στις δυνατότητες, παρά στα προβλήματα και τις αποτυχίες. Κάθε εμπόδιο μπορεί να γίνει ευκαιρία για αυτογνωσία, αυτοβελτίωση και προσωπική εξέλιξη. Αν καταφέρεις να εξασκήσεις τη θετική σκέψη με ρεαλισμό και συνειδητότητα, θα ανακαλύψεις πως πρόκειται για μια βαθιά απελευθερωτική στάση ζωής – που χτίζει υγεία, ψυχική δύναμη και ελπίδα.
Ιουλία Καζάνα-McCarthy
Δρ. Κοινωνιολογίας (University of Surrey, UK)
Πιστοποιημένη Life Coach (International Coaching Federation, ICF)
Solution Focused Θεραπεύτρια (BRIEF & The Solution Focused Universe)