Η συμβολή και η πορεία της ηλεκτροκίνησης προς ένα καθαρότερο περιβάλλον

Του Γιώργου Παλληκάρη

Η ηλεκτροκίνηση εξελίσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια και αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες για τη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα μεταφορών. Καθώς οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής γίνονται όλο και πιο εμφανείς, η ανάγκη για μείωση των εκπομπών ρύπων από τον τομέα των μεταφορών καθίσταται επιτακτική.

Τα ηλεκτρικά οχήματα (EV) λειτουργούν με ηλεκτρική ενέργεια αντί για συμβατικά καύσιμα, και δεν εκπέμπουν ρύπους κατά τη χρήση τους. Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, οι μεταφορές ευθύνονται για περίπου το 25% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τα ιδιωτικά αυτοκίνητα να έχουν σημαντικό μερίδιο. Η αντικατάσταση των αυτοκινήτων εσωτερικής καύσης με ηλεκτρικά μπορεί να μειώσει έως και 60-70% τις εκπομπές CO₂, ειδικά όταν η ηλεκτρική ενέργεια που χρησιμοποιείται προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, όπως η ηλιακή και η αιολική.

Επιπλέον, η ηλεκτροκίνηση συμβάλλει στη μείωση της ηχορύπανσης, καθώς τα ηλεκτρικά οχήματα είναι πολύ πιο αθόρυβα από τα βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές περιοχές.

Αξίζει να σημειωθεί πως, αν και η παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχει αυξημένο ενεργειακό αποτύπωμα (κυρίως λόγω της κατασκευής των μπαταριών), αυτό αντισταθμίζεται μέσα σε λίγα χρόνια χρήσης, αφού τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν σημαντικά χαμηλότερες εκπομπές σε βάθος χρόνου.

Στην Ελλάδα, η ηλεκτροκίνηση βρίσκεται ακόμα σε αναπτυσσόμενο στάδιο. Το 2024, πουλήθηκαν συνολικά 8.707 ηλεκτρικά μοντέλα, ενώ το κράτος παρέχει κίνητρα μέσω του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά» για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και φορτιστών. Παράλληλα, αυξάνεται σταδιακά και ο αριθμός σταθμών φόρτισης, κυρίως σε αστικά κέντρα και κεντρικούς οδικούς άξονες. Το μόνο σίγουρο είναι πως η ηλεκτροκίνηση είναι ένα ισχυρό εργαλείο στη μάχη για πιο καθαρές και βιώσιμες μετακινήσεις. Με την κατάλληλη υποστήριξη από την πολιτεία, την ανάπτυξη υποδομών και την ευαισθητοποίηση του κοινού, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση των εκπομπών και στη δημιουργία πόλεων με καθαρότερο αέρα και λιγότερο θόρυβο.

Πώς θα επιτευχθεί ο απόλυτος στόχος της ηλεκτροκίνησης;

Για να επιταχυνθεί η μετάβαση σε καθαρές μετακινήσεις μέσω της ηλεκτροκίνησης, είναι σημαντικό να υπάρξει συντονισμένη δράση σε πολλαπλά επίπεδα:

1. Ανάπτυξη υποδομών φόρτισης: Η δημιουργία ενός πυκνού και αξιόπιστου δικτύου φορτιστών είναι απαραίτητη για να μειωθεί το άγχος αυτονομίας και να διευκολυνθεί η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων σε ολόκληρη τη χώρα, ακόμα και σε απομακρυσμένες περιοχές.
2. Οικονομικά κίνητρα: Η συνέχιση και ενίσχυση επιδοτήσεων για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και την εγκατάσταση οικιακών φορτιστών μπορεί να ενθαρρύνει περισσότερους πολίτες να στραφούν στην ηλεκτροκίνηση.
3. Εκπαίδευση και ενημέρωση: Είναι σημαντικό να ενισχυθεί η ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα οφέλη της ηλεκτροκίνησης, τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο (π.χ. μειωμένο κόστος συντήρησης και λειτουργίας).
4. Στήριξη της έρευνας και καινοτομίας: Η επένδυση στην έρευνα για την παραγωγή πιο αποδοτικών και βιώσιμων μπαταριών θα συμβάλει στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της ηλεκτροκίνησης και στην αύξηση της διάρκειας ζωής των ηλεκτρικών οχημάτων.
5. Προώθηση της μικροκινητικότητας: Εκτός από τα αυτοκίνητα, η ενίσχυση της χρήσης ηλεκτρικών ποδηλάτων, πατινιών και άλλων μέσων μικροκινητικότητας μπορεί να συμβάλει στην αποσυμφόρηση των πόλεων και στη μείωση των ρύπων.

Με συνδυασμένες προσπάθειες από το κράτος, την τοπική αυτοδιοίκηση, τον ιδιωτικό τομέα και τους πολίτες, η ηλεκτροκίνηση μπορεί να μετατραπεί σε μια καθημερινή πραγματικότητα που θα κάνει τις μετακινήσεις μας πιο καθαρές, πιο ήσυχες και πιο βιώσιμες.

Παγκόσμιες Πωλήσεις Ηλεκτρικών Οχημάτων: Το 2024, οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων (EVs) έφτασαν τα 17,1 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 25% σε σύγκριση με το 2023.

Κυριαρχία της Κίνας: Η Κίνα διατήρησε την ηγετική της θέση, με 11 εκατομμύρια πωλήσεις EVs το 2024, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 64% των παγκόσμιων πωλήσεων.

Ευρωπαϊκή Αγορά: Στην Ευρώπη, οι πωλήσεις EVs ανήλθαν σε 3 εκατομμύρια το 2024, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως το Ηνωμένο Βασίλειο ξεπέρασε τη Γερμανία ως η μεγαλύτερη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων στην Ευρώπη και παραμένει σε ανοδική πορεία.

Βόρεια Αμερική: Οι πωλήσεις EVs στις ΗΠΑ και τον Καναδά έφτασαν τα 1,8 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 9% σε σύγκριση με το 2023.

Ηλεκτροκίνηση και περιβάλλον: Οικολογικά οφέλη με τεχνική ματιά

Η ηλεκτροκίνηση προσφέρει σαφή περιβαλλοντικά οφέλη, τόσο σε επίπεδο εκπομπών όσο και συνολικού ενεργειακού αποτυπώματος. Τα ηλεκτρικά οχήματα (EV) δεν εκπέμπουν καυσαέρια κατά την κίνησή τους, μειώνοντας δραστικά τους ρύπους όπως το διοξείδιο του άνθρακα (CO₂), τα οξείδια του αζώτου (NOₓ) και τα αιωρούμενα σωματίδια (PM2.5), που σχετίζονται με την αστική ρύπανση και προβλήματα υγείας. Επιπλέον, η υψηλή ενεργειακή απόδοση των EVs (με απόδοση που ξεπερνά το 85% σε σύγκριση με το 25% των θερμικών κινητήρων) σημαίνει λιγότερη συνολική κατανάλωση ενέργειας. Όταν η ηλεκτροπαραγωγή προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, οι εκπομπές CO₂ καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του οχήματος μειώνονται σημαντικά. Τέλος, η ηλεκτροκίνηση ευνοεί την ενεργειακή απεξάρτηση από το πετρέλαιο, ενισχύοντας την αστική κινητικότητα χαμηλών εκπομπών και συμβάλλοντας στους στόχους της κλιματικής ουδετερότητας.

Το μέλλον της ηλεκτροκίνησης: Μια νέα εποχή στους δρόμους

Η ηλεκτροκίνηση δεν αποτελεί πλέον σενάριο του μέλλοντος, αλλά μια ραγδαία εξελισσόμενη πραγματικότητα. Με τις αυτοκινητοβιομηχανίες να στρέφονται δυναμικά προς την παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων και τις κυβερνήσεις να εφαρμόζουν πολιτικές στήριξης και κινήτρων, το τοπίο της μετακίνησης αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς. Οι νέες γενιές EV υπόσχονται μεγαλύτερη αυτονομία, ταχύτερη φόρτιση και χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, καθιστώντας τα ολοένα και πιο προσιτά στο ευρύ κοινό. Ταυτόχρονα, η επέκταση των υποδομών φόρτισης και η πτώση του κόστους παραγωγής επιταχύνουν τη μετάβαση. Αν όλα συνεχίσουν με τον ίδιο ρυθμό, η ηλεκτροκίνηση αναμένεται να κυριαρχήσει στους δρόμους τις επόμενες δεκαετίες, φέρνοντας μαζί της ένα πιο καθαρό και βιώσιμο μέλλον.