Πως η Ε.Ε. κατάφερε να «σκοτώσει» όλα τα διασκεδαστικά και fun to drive αυτοκίνητα;
Επιμέλεια: Γιώργος Παλληκάρης
Τα τελευταία χρόνια, γίναμε μάρτυρες του σταδιακού αφανισμού των οχημάτων επιδόσεων στην Ευρώπη. Η απόφαση της Honda να αποσύρει το Civic Type R ακολουθεί μια μακρά σειρά παρόμοιων ανακοινώσεων από άλλες μάρκες. Όχι επειδή το ήθελαν, αλλά επειδή έπρεπε να το κάνουν λόγω των όλο και αυστηρότερων κανονισμών ρύπων και ασφάλειας της Ε.Ε.
Για τον ίδιο λόγο, η Mazda αναγκάστηκε να καταργήσει τον κινητήρα 2,0 λίτρων του Miata πέρυσι, αφήνοντας τη μικρότερη έκδοση 1,5 λίτρων ως τη μόνη επιλογή για τους αγοραστές του MX-5 στην Ευρώπη. Η αυστηρή νομοθεσία της ΕΕ που στοχεύει στις εκπομπές ρύπων έχει επίσης προκαλέσει δύο απώλειες μεταξύ των μοντέλων της Hyundai: το i20 N και το i30 N. Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, ακόμη και αν δεν σχετίζονται άμεσα με τις εκπομπές ρύπων, η Ford έχει τερματίσει την παραγωγή του Fiesta ST το 2023 και σχεδιάζει να διακόψει την παραγωγή του Focus ST τους επόμενους μήνες.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι κανόνες για τις εκπομπές ρύπων που σκοτώνουν τα σπορ αυτοκίνητα. Πριν από περίπου ένα χρόνο, τα 718 Boxster και Cayman αποσύρθηκαν από την ευρωπαϊκή αγορά. Οι νέοι κανονισμοί της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο ανάγκασαν την Porsche να αποσύρει τα δύο αυτά μοντέλα, νωρίτερα από το προγραμματισμένο.
Παρομοίως, η Toyota αναγκάστηκε να διακόψει τη λειτουργία του GR86 πέρυσι λόγω των Γενικών Κανονισμών Ασφαλείας 2 (GSR2), και το ομόσταυλο μοντέλο, το Subaru BRZ, ακολούθησε τον ίδιο δρόμο. Η Alpine έλαβε διετή εξαίρεση για το A110, καθώς το τμήμα επιδόσεων της Renault χαρακτηρίζεται ως μάρκα χαμηλού όγκου. Ωστόσο, το γαλλικό σπορ κουπέ θα αποσυρθεί μετά τον Ιούλιο του 2026 για να δώσει τη θέση του σε έναν ηλεκτρικό διάδοχο.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, ακόμη και τα μοντέλα που επιβιώνουν αντιμετωπίζουν ακραίες αντιξοότητες στην Ευρώπη. Πολλές χώρες επιβάλλουν γιγαντιαίους φόρους στα οχήματα με υψηλές εκπομπές ρύπων.
Ο στόχος της Ε.Ε.
Η Ε.Ε. παρέτεινε τον στόχο για τις εκπομπές CO₂ σε ολόκληρο τον στόλο από το 2025 έως το 2027, δίνοντας στους κατασκευαστές αυτοκινήτων δύο επιπλέον χρόνια για να επιτύχουν τον μέσο όρο των 93,6 g/km ή 15% κάτω από τον στόχο για την περίοδο 2020-2024.
Αλλά τα πράγματα θα γίνουν ακόμη πιο δύσκολα το 2030, όταν οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα πρέπει να παραμείνουν κάτω από τα 49,5 g/km. Ποια είναι η ποινή για την αποτυχία επίτευξης αυτού του στόχου; Τεράστια πρόστιμα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
«Εάν οι μέσες εκπομπές CO2 του στόλου ενός κατασκευαστή υπερβούν τον ειδικό στόχο εκπομπών του σε ένα δεδομένο έτος, ο κατασκευαστής πρέπει να καταβάλει – για κάθε νέο όχημά του που ταξινομείται το εν λόγω έτος – ποσό υπέρβασης εκπομπών ύψους 95 ευρώ ανά g/km υπέρβασης του στόχου».
Ας μην ξεχνάμε τον στόχο της ΕΕ: μηδέν γραμμάρια CO₂ ανά χιλιόμετρο από όλα τα νέα αυτοκίνητα έως το 2035. Αυτό ουσιαστικά απαγορεύει τους θερμικούς κινητήρες σε λιγότερο από μια δεκαετία. Υπάρχει ένα μικρό παραθυράκι, καθώς θα μπορούσαν να επιτραπούν οχήματα εσωτερικής καύσης που λειτουργούν με συνθετικό καύσιμο ή υδρογόνο. Αλλά ρεαλιστικά, η ευρεία υιοθέτηση αυτών των εναλλακτικών λύσεων εγκαίρως φαίνεται εξαιρετικά απίθανη.
Τι ακολουθεί;
Τους πρώτους τέσσερις μήνες του τρέχοντος έτους, τα πλήρως ηλεκτρικά οχήματα έφτασαν το 15,3% του μεριδίου αγοράς στην ΕΕ, μια σταθερή αύξηση 3,3% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Τα υβριδικά οχήματα σκαρφάλωσαν από το 28,9% στο 35,3% και τα plug-in υβριδικά οχήματα ανέβηκαν από το 7,2% στο 7,9%. Τα στοιχεία αυτά, που δημοσιεύθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), είναι ελπιδοφόρα για τις αυτοκινητοβιομηχανίες που προσπαθούν να αποφύγουν βαριά πρόστιμα.
Παρόλα αυτά, τα διασκεδαστικά αυτοκίνητα με κινητήρα εσωτερικής καύσης δίνουν μια χαμένη μάχη, όχι μόνο λόγω των υψηλών εκπομπών τους, αλλά και επειδή καταλαμβάνουν μια εξειδικευμένη αγορά. Όπως είναι κατανοητό, οι κατασκευαστές δεν θέλουν να επενδύσουν σε καθαρότερους κινητήρες για οχήματα που θα πωλούν μόνο σε μικρούς αριθμούς. Τα μαθηματικά δεν βγαίνουν και μόνοι χαμένοι φυσικά… οι petrolheads.