Το αυξημένο ουρικό οξύ συνδέεται με νευροεκφυλιστικές παθήσεις

Μια μελέτη που πραγματοποίησαν Βρετανικά Πανεπιστήμια έδειξε ότι η άνοια αλλά και άλλες νευρολογικές παθήσεις του εγκεφάλου, συνδέονται με το αυξημένο ουρικό οξύ.Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ και της Οξφόρδης, το αυξημένο ουρικό οξύ στο αίμα μπορεί να γερνάει πρόωρα τον εγκέφαλο και να του προκαλεί αλλοιώσεις που ευνοούν την ανάπτυξη σοβαρών νευροεκφυλιστικών παθήσεων.

Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν οι ειδικοί εξετάζοντας τις μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου εκατοντάδων ασθενών με ουρική αρθρίτιδα. Η ουρική αρθρίτιδα προκαλείται από τα αυξημένα επίπεδα ουρικό οξέος. Μια πάθηση η οποία προσβάλει το 1-4% του πληθυσμού και χαρακτηρίζεται από εξάρσεις οξέος πόνου και φλεγμονής σε αρθρώσεις του σώματος (συχνά προσβάλλεται πρώτο το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού). Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται στη εναπόθεση κρυστάλλων ουρικού νατρίου στις αρθρώσεις και τους περιβάλλοντες ιστούς.

Τα τελευταία χρόνια έχουν δημοσιευθεί μελέτες που είχαν αντικρουόμενα ευρήματα για την πιθανή συσχέτιση του ουρικού οξέος με τις νευροεκφυλιστικές παθήσεις. Στις παθήσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων: η άνοια, η νόσος Πάρκινσον, ο ιδιοπαθής τρόμος.

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications, εξέτασε τοιχεία από μία μεγάλη βάση δεδομένων (την UK Biobank), στην οποία εντάσσονται από την περίοδο 2006-2010 δεδομένα υγείας για χιλιάδες Βρετανούς. Εκείνη την εποχή οι εθελοντές είχαν ηλικία 40-69 ετών. Επεξεργάστηκαν στοιχεία από 11.735 πάσχοντες από ουρική αρθρίτιδα. Οι 1.165 από αυτούς είχαν επίσης υποβληθεί σε μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου. Εξετάστηκαν επίσης στοιχεία από χιλιάδες εθελοντές χωρίς αυξημένο ουρικό οξύ.

Σχεδόν το 31% των ατόμων με ουρική αρθρίτιδα έπαιρναν φάρμακα για να μειώσουν το ουρικό οξύ. Οι ασθενείς με την ουρική αρθρίτιδα ήταν κατά μέσον όρο μεγαλύτερης ηλικίας απ’ ό,τι οι υγιείς συνομήλικοί τους. Επιπλέον, οι περισσότεροι ήταν άνδρες. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις εκβάσεις των ασθενών έως τον Ιανουάριο του 2022 διαπιστώνοντας ότι 3.126 άτομα (με ή χωρίς ουρική αρθρίτιδα) εκδήλωσαν άνοια. Κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολουθήσεως πέθανε το 11% των πασχόντων από ουρική αρθρίτιδα και το 5% των εθελοντών χωρίς πρόβλημα ουρικού οξέος. Οι μαγνητικές τομογραφίες έδειξαν πως το ουρικό οξύ συσχετιζόταν με τον όγκο του εγκεφάλου γενικά, τη φαιά ουσία, τη λευκή ουσία και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (που κυκλοφορεί στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό). Στην πραγματικότητα, όσο πιο υψηλό ήταν το ουρικό οξύ, τόσο μικρότερος ήταν ο όγκος του εγκεφάλου. Η μέγιστη διαφορά αφορούσε τον όγκο της φαιάς ουσίας και ισοδυναμούσε με την πρόωρη γήρανση του εγκεφάλου κατά 2 χρόνια.

Συγχρόνως, οι ασθενείς με ουρική αρθρίτιδα είχαν κατά μέσον όρο 60% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν άνοια. Την πρώτη τριετία από τη διάγνωση της ουρικής αρθρίτιδας ο κίνδυνος ήταν 7,4 φορές μεγαλύτερος απ’ όσο στους εθελοντές με φυσιολογικό ουρικό οξύ. Η συσχέτιση αυτή αφορούσε κυρίως την αγγειακή άνοια και όχι τη νόσο Αλτσχάιμερ. Οι ασθενείς είχαν επίσης αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν νόσο Πάρκινσον και ιδιοπαθή τρόμο.