Η ομιλία Κολυνδρίνη στο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΕΝΠΕ για την ισότητα στην Αυτοδιοίκηση
Διαβάστε την ομιλία της αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας και Σποράδων, Δωροθέας Κολυνδρίνη, στο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΕΝΠΕ με θέμα “Ισότητα στην Αυτοδιοίκηση”, όπως έφτασε στο e-Volos.gr:
Ισότητα… Μια αξία, η εξασφάλιση της οποίας προϋποθέτει τον από κοινού αγώνα όλων για τη θεμελίωσή της. Ένα θέμα με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις μεσούσης μάλιστα της οικονομικής, χρηματοπιστωτικής αλλά κυρίως της αξιακής κρίσης που ψάχνει διεξόδους και στρεψόδικα στερεότυπα, αρχίζοντας πλέον να έχει παγκόσμιες επιπτώσεις.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει την ισότητα ως ένα από τους βασικούς πυλώνες για την επίτευξη της κοινωνικής, οικονομικής και εδαφικής συνοχής και ανάπτυξης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προασπιζόμενη την θεμελιώδη αξία της ισότητας των φύλων, εργάστηκε και νομοθέτησε σημειώνοντας χαρακτηριστική πρόοδο σε βάθος χρόνου. Από το 1957 και την τότε ΕΟΚ, με την αρχή της ίσης αμοιβής, την οποία και συμπεριέλαβε στη Συνθήκη της Ρώμης, μέχρι πιο πρόσφατα τη θέσπιση νομοθεσίας για ίση μεταχείριση, την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και τα ειδικά μέτρα για την πρόοδο των γυναικών, η ΕΕ υπερασπίζεται κι ενθαρρύνει την ισότητα.
Στο πλαίσιο του 5ου Κοινοτικού Προγράμματος Δράσης για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, ετοιμάστηκε το 2005 από το Συμβούλιο Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών (CEMR) και τους εταίρους του, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο «Ευρωπαϊκός Χάρτης για την Ισότητα των Φύλων στις Τοπικές Κοινωνίες».
Ο Χάρτης αναγνωρίζει έξι θεμελιώδεις αρχές που πρέπει να διέπουν τις ενέργειες των αρχών (τοπικών και περιφερειακών) και αποτελούν τα θεμέλια των τριάντα άρθρων που τoν συνιστούν.
1η Αρχή – Η ισότητα των φύλων συνιστά θεμελιώδες δικαίωμα.
2η Αρχή – Για τη διασφάλιση της ισότητας των φύλων, πρέπει να αντιμετωπίζεται το ζήτημα των πολλαπλών διακρίσεων και αποκλεισμών.
3η Αρχή – Η ισόρροπη συμμετοχή ανδρών και γυναικών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για μια δημοκρατική κοινωνία.
4η Αρχή – Η εξάλειψη των στερεοτύπων των φύλων είναι αποφασιστικής σημασίας για την επίτευξη της ισότητας των φύλων.
5η Αρχή – Η ενσωμάτωση της διάστασης της ισότητας σε όλες τις δραστηριότητες της τοπικής και περιφερειακής διακυβέρνησης, είναι απαραίτητη για την προώθηση της ισότητας των φύλων.
Τέλος, 6η αρχή, ότι απαραίτητα εργαλεία για την προώθηση της ισότητας των φύλων, αποτελούν τα κατάλληλα υποστηριζόμενα σχέδια και προγράμματα δράσεων.
Πρόσφατα στοιχεία όμως μας ανακόπτουν την όποια υπέρμετρη ευτυχία:
Μόλις ένα στους τέσσερις κοινοβουλευτικούς σε όλο τον κόσμο είναι γυναίκα, λιγότερο από ένας στους πέντε υπουργούς είναι γυναίκα και ο αριθμός των γυναικών ηγετών αναμένεται να μειωθεί από 17 σε 15, σύμφωνα με έρευνες. Ωστόσο έχει γίνει ευρέως αποδεκτό ότι όταν οι γυναίκες βρίσκονται σε ηγετικές θέσεις, σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο, υπάρχει διαφορά, με τις γυναίκες να θέτουν στην ατζέντα ζητήματα που συχνά παραβλέπονται, όπως η βία εναντίον τους και η ενδυνάμωσή τους. Με τους παγκόσμιους στόχους του ΟΗΕ, τους Βιώσιμους Αναπτυξιακούς Στόχους, να περιλαμβάνουν και την ίση εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική ως το 2030, οι βουλευτίνες και οι ειδικοί σε θέματα γυναικών τονίζουν ότι πρέπει να αλλάξει ο τρόπος που λειτουργεί η πολιτική.
Κύριος στόχος θα πρέπει να είναι η προώθηση της ισότητας και της ίσης εκπροσώπησης ανδρών και γυναικών στην τοπική ζωή. Για την επίτευξη του στόχου αυτού θα πρέπει να υπάρξει μια ευρύτερη δυνατή συμμετοχή Γυναικών στα Τοπικά, Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια.
Ο Βόλος, από όπου και κατάγομαι είναι η πατρίδα της Ελένης Σκούρα, της πρώτης γυναίκας που διάβηκε το κατώφλι του Ελληνικού Κοινοβουλίου, πριν από 64 περίπου χρόνια, δικαιώνοντας προσπάθειες δεκαετιών για την κατοχύρωση του αναφαίρετου δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι των γυναικών στη χώρα μας. Κι αυτό, γιατί πιστεύω βαθύτατα, ότι η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών σε όλες τις σφαίρες της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής ζωής, αποτελεί αναμφισβήτητα βασική αρχή της δημοκρατίας μια θεμελιώδη αξία, η οποία στοχεύει στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού κάθε τόπου.
Θα περίμενε κανείς ότι μετά από τόσες δεκαετίες οι γυναίκες θα έπαιζαν σήμερα προεξέχοντα ρόλο στο πολιτικό γίγνεσθαι και ιδιαίτερα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που υπηρετώ και η οποία αποτελεί το πλησιέστερο προς τον πολίτη επίπεδο εξουσίας, ως θεσμός αποκεντρωμένης και άμεσης δημοκρατίας, με σχετική αυτοτέλεια και δυνατότητα να διαδραματίσει ρόλο στον προγραμματισμό και την εφαρμογή πολιτικών σχετικών με τη καθημερινή ζωή και τα προβλήματα τοπικών κοινωνιών.
Ωστόσο, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, με βάση τα στατιστικά στοιχεία των τελευταίων αυτοδιοικητικών εκλογών, οι γυναίκες εξακολουθούν να υπο-εκπροσωπούνται στα κέντρα λήψης αποφάσεων, παρόλο που αποτελούν την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος με τα ποσοστά στη Θεσσαλία να είναι ενδεικτικά!!
Τα αίτια για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες για την ένταξη και παραμονή τους στην αγορά εργασίας, για τη συμφιλίωση των οικογενειακών τους υποχρεώσεων με τις επαγγελματικές, εκπαιδευτικές, προσωπικές και πολιτικές τους υποχρεώσεις είναι πολύπλευρα και γνωστά. Τις τελευταίες δεκαετίες αν και έχει επιτευχθεί αξιόλογη πρόοδος στην ισότητα των φύλων σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής, εντούτοις, οι γοργοί ρυθμοί της οικονομίας, οι αυξημένες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, οι πολλές ευθύνες και τα κατ΄επίφαση ενοχικά διλλήματα που συνοδεύονται με την ανατροφή των παιδιών και οι αρνητικές στερεότυπες αντιλήψεις, που ακόμα επικρατούν για το ρόλο και τις ικανότητες των γυναικών, θέτουν εμπόδια στην πρόσβαση και ανέλιξή των γυναικών στην απασχόληση και δυσκολεύουν το συνδυασμό καριέρας και οικογένειας. Είναι μικρό το χρονικό διάστημα που οι γυναίκες έχουν πρόσβαση σε ανδροκρατούμενους καθιερωμένους θεσμούς. Η ανεπαρκής συμμετοχή των γυναικών στη δημοσιότητα είναι συνεπώς αποτέλεσμα πατροπαράδοτης ιδεολογίας, η οποία συμβάλλει στον κοινωνικό αποκλεισμό των γυναικών.
Δίχως όμως την ενεργή παρουσία των γυναικών και την ενσωμάτωση της γυναικείας οπτικής σε κέντρα αποφάσεων της ιδιωτικής και της δημόσιας ζωής, οι στόχοι της ισότητας και της ανάπτυξης δεν είναι εύκολο να επιτευχθούν. Γι’ αυτό απαιτείται σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών να αναπτυχθούν πολιτικές που θα στοχεύουν στην προαγωγή της ισότητας και ειδικότερα θα διευκολύνουν τη συμμετοχή των γυναικών στα κοινά, αλλά και την ανάδειξή τους σε θέσεις ευθύνης, όπου οι γυναίκες αξιοποιούν στο έπακρο τις ικανότητές τους.
Αποτελεί πεποίθηση μου ότι σε κάθε δημοκρατική κοινωνία οι πολιτικές αποφάσεις θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν τα ενδιαφέροντα και τις αξίες όλων των πολιτών. Η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα των αποφάσεων είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε ορθότερες επιλογές και πληρέστερες πολιτικές και παράλληλα θα αποτελέσει αποφασιστικό στοιχείο για την επίτευξη πραγματικής ισότητας των δύο φύλων, γι’ αυτό και πρέπει όλοι μας να εργαστούμε συντονισμένα και μεθοδικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Η τοπική αυτοδιοίκηση αποτελεί το πιο πρόσφορο έδαφος για την ενθάρρυνση των γυναικών να συμμετέχουν στην διαμόρφωση των κανόνων διαβίωσης στην πόλη τους και την επίλυση προβλημάτων που συνδέονται με την καθημερινότητά τους, όπως είναι οι συνθήκες υγιεινής, η διαχείριση των απορριμμάτων, η υγεία, η κοινωνική πρόνοια και η φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων, η μετακίνηση των πολιτών, η ατμοσφαιρική ρύπανση, κ.ά.
Εντούτοις, αν δεν εφαρμοστούν διαδικασίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις επί μέρους υποχρεώσεις των γυναικών, που να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή τους στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι της τοπικής κοινωνίας, αυτές θα συνεχίσουν να εξαιρούνται από τα τεκταινόμενα στο δημόσιο χώρο και από τις ηγετικές θέσεις, διαιωνίζοντας έτσι την περιθωριοποίησή τους.
Για να επιτύχουμε την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στα κοινά, χρειάζεται να αμφισβητηθούν από την τοπική αυτοδιοίκηση τα στερεότυπα και οι πρακτικές που οδηγούν στη διάκριση των γυναικών και στη συνακόλουθη περιθωριοποίησή τους. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με ειλικρινή και διαρκή προσπάθεια για την ευαισθητοποίηση του κοινού και την εκπαίδευση των παιδιών και των εφήβων σε πολιτικές και πρακτικές που θα στοχεύουν στην εξάλειψη των διακρίσεων και των προκαταλήψεων κατά των κοριτσιών και των γυναικών.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση και η Ελλάδα χρειάζονται άμεσα τις οργανωτικές ικανότητες, τη φαντασία, τον ενθουσιασμό και το πρακτικό πνεύμα των γυναικών. Η πολιτική πραγματικότητα σήμερα αποκαλύπτει ένα σοβαρό δημοκρατικό έλλειμμα, αφού η πλειοψηφία του εκλογικού σώματος υποαντιπροσωπεύεται στα κέντρα χάραξης πολιτικής και λήψης αποφάσεων, κατατάσσοντας την Ελλάδα μεταξύ των τελευταίων στις 25 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από την Κλεοπάτρα μέχρι την Μεγάλη Αικατερίνη, από την Άννα Ρούσβελτ μέχρι την Έβα Περόν(Αργεντινή), από την Ντολόρες Ιμπάρρουρι (Κομμουνιστικό κόμμα Ισπανίας) στην Ιντίρα Γκάντι(Ινδία) και από τη Μάργκαρετ Θάτσερ στην Μπεναζίρ Μπούτο(Πακιστάν). Αυτές είναι οι γυναίκες, που παραβίασαν το “άβατο” της πολιτικής και έγραψαν ιστορία, με τους δικούς τους κανόνες.
Ας τις ακολουθήσουμε και ας πιστέψουμε στην αξία του ανθρώπου και μόνο ανεξαρτήτως φύλου, φυλής, χρώματος και ιδεοληψίας. Γιατί αυτός ο κόσμος με τον αμοιβαίο σεβασμό αξίζει σε όλους μας!