ΒΟΛΟΣ – ΑΡΘΡΟ παρέμβαση της Ψυχολόγου Μαρίας Τόπα: «Καταγγελία δεν έγινε! Βιασμός όντως δεν έγινε;»

ΑΡΘΡΟ της Μαρίας Τόπα, Ψυχολόγου

Επειδή αυτό το καιρό οι γνωστοποιήσεις των γυναικοκτονιών έχουν μονοπωλήσει τις ειδήσεις της καθημερινότητάς μας, θεωρώ υποχρέωση μου ως ψυχολόγος και δη ειδικευθείσα στο θέμα να γράψω τα κάτωθι.

Ο αγώνας που έχουμε κάνει οι ειδικοί στο θέμα της κακοποίησης των γυναικών όλα αυτά τα χρόνια έχει αποδώσει καρπούς. Και για να είμαστε ακόμη πιο σωστές/οι, το θάρρος που επιδεικνύουν οι γυναίκες να καταγγέλλουν ή έστω να βγάζουν στο φώς της δημοσιότητας τις ιδιαίτερα σκληρές ιστορίες που έχουν ζήσει, έχει αποδώσει.

Καταφέραμε να κατανοήσει ο περισσότερος κόσμος τουλάχιστον τον όρο “γυναικοκτονία”, να αναγνωρίσει στη γυναίκα πως κινδυνεύει από έναν άνδρα μόνο και μόνο για τα χαρακτηριστικά που αποδίδονται στο φύλο της, να αρχίσει να στήνει στη γωνία το δράστη και όχι την ίδια στις περιπτώσεις της κακοποίησης. Αυτό όμως δε σημαίνει πως έχουμε τελειώσει. Έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας.

Αφορμή για να γράψω το συγκεκριμένο άρθρο στάθηκε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την περιοχή του Βόλου. Αναστάτωση έχει προκληθεί για αναρτήσεις που αναφέρουν πως μια γυναίκα βιάστηκε από έναν άνδρα σε συγκεκριμένη περιοχή. Αυτό είναι το γεγονός και μόνο, οι αναρτήσεις. Κάποια τοπικά και μη Μέσα Ενημέρωσεις, αναφέρουν πως δεν έγινε καταγγελία, και προφανώς δεν έγινε αφού σίγουρα έχουν διασταυρώσει τις πληροφορίες τους, γιατί ένα σωστό δημοσιογραφικό επιτελείο έχει κάνει σχετική έρευνα. Και το πιστεύουμε. Και αυτό είναι γεγονός λοιπόν. Και σωστά τα Μέσα το ανέδειξαν, γιατί είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό.

Τα Μέσα καταγράφουν όμως τα γεγονότα, κάνουν μια σχετική έρευνα, αλλά δεν είναι εισαγγελείς. Με λύπη μου και αργότερα δεν σας κρύβω πως θύμωσα διαβάζοντας σε κάποια από αυτά τίτλους όπως «fake βιασμός στο Βόλο». Σε ερώτησή μου γιατί χρησιμοποιήθηκε ο όρος, πήρα την εξής απάντηση: “Γιατί δεν έγινε καταγγελία”. Εντάξει λοιπόν, αν δεν γίνεται καταγγελία, δεν υφίσταται και βιασμός ή οτιδήποτε άλλο.

Ας δούμε λοιπόν κάποιους λόγους, για τους οποίους μια γυναίκα δεν κάνει καταγγελία σε περίπτωση βίας και κακοποίησης.

α. Γιατί φοβάται, ιδιαίτερα αν έχει δεχθεί απειλές για τη ζωή της ή της οικογένειάς της σε περίπτωση καταγγελίας του περιστατικού
β. Γιατί ντρέπεται, διότι έχουμε αναφέρει πως έχουμε κάνει βήματα εμπρός, αλλά δεν είναι και λίγοι εκείνοι που θα πούνε “τα ήθελε, τι κυκλοφορούσε τέτοια ώρα, τι φορούσε» κλπ. Γιατί για μεγάλο χρονικό διάστημα αυτή θα δείχνουν με το δάχτυλο και όχι το θύτη
γ. Γιατί δεν είναι σε ψυχολογική κατάσταση να μιλήσει και ίσως να σταθεί όρθια

Το σωστό Μέσο ενημέρωσης ενημερώνει για τα γεγονότα και αν είναι ευαισθητοποιημένο ή επαρκώς ενημερωμένο βοηθά προς μια κατεύθυνση. Δεν κάνει κρίσεις, ούτε βγάζει αποφάσεις. Καταγγελία δεν έγινε! Βιασμός όντως δεν έγινε; Ούτε γνωρίζετε αν έγινε, ούτε αν δεν έγινε.

Θέλετε να βοηθήσετε; Εξηγείστε ή καλέστε ένα ειδικό να μιλήσει και να ωθήσει τις γυναίκες προς μια κατεύθυνση που είναι πιο βοηθητική σ’ αυτές τις περιπτώσεις για το θύμα και τις υπόλοιπες γυναίκες, κατανοώντας όμως και τις δυσκολίες που μπορεί ν αντιμετωπίζει. Όποιος δεν γνωρίζει, δεν μπορεί να βοηθήσει. Και αυτό είναι γεγονός. Αλλιώς δεν μιλάμε απλά για click bait, αλλά για προστασία του θύτη πια.

Πιο σωστή βρίσκω την τοποθέτηση μιας κυρίας που το ανάρτησε και διερωτάται αν γνωρίζει κανείς γι’ αυτό, παρά το Μέσο από το οποίο περίμενα να μ’ ενημερώσει σωστά. Ίσως τελικά και ελπίζω εν αγνοία σας, να αποτελείται έναν από τους ηθικούς αυτουργούς που εμποδίζουν μια γυναίκα να μιλήσει ή να βγάλει στο φως της δημοσιότητας μια τραγική ιστορία, μόνο και μόνο επειδή δεν έχει κάνει καταγγελία. Μείνετε στα γεγονότα, ενημερώστε μας, μη βγάζετε αυθαίρετα συμπεράσματα. Σας θέλουμε μαζί μας, όχι απέναντί μας.